Көкнәрлер тұқымдасы

Көкнәрлер тұқымдасы
Тұқымдастың құрамына 450-дей түр кіреді (28-30 туыс). Әдетте шөптесін өсімдіктер, кішігірім ағаштары мен бұталары да болады. Солтүстік ендіктің тропикалық, субтропикалық және қоңыржай климатты облыстарыңда өседі.
 
Жапырақтары кезектесіп (кейде топтасьш) орналасады, әдетте олардың шеттері тілімделген, қосалқы жапыракшалары жоқ больш келеді. Ішінде сүтті шырындар жиналатьш қапшық тәрізді клежаларымен бунақты шайыр жолдары болады. Қүрамында әр-түрлі алколоидтары бар, әсі-ресе морфин, кодеин, пантопин және тағы басқада агшыны бар сүтті шырьшдары болады (қызыл, сары, ақ түсті). Гүлдері қос жынысты, көп жағдайда актиноморфты, сиректеу зигоморфты больш келеді. Тостағаншасы гүлдеудің бас-тапқы кездеріңде-ақ түсіп қалып отыратын 2-тостағанша жапырақшадан, ал күлтесі 4 дүрыс қаптарланбаған күлтежапырақшадан түрады, кейде соңғысының саны 12-ге жетеді. Андроцейі көптеген шеңбердің және сгшральдің бойымен бос орналасқан аталықтардан тұрады. Олардың саны кейде 4-тен немесе 6—12-ден аспайды.
Гинецейі ценокарпты, екі немесе бірнеше жеміс-жапырақшалардан түрады. Гүл түйіні жоғарғы, 2-немесе көп үялы болып келеді, аналықтың ауызы барлық уақытта отырмалы. Гүлдері үлкен, бояуы қанық, біреуден немесе симподиальды гүлі аз болып келетін гүлшоғырынан түрады. Жемісі қорапша.
Көкнәр туысы (мак – Рарауег ). Тұқымдастың ең үлкен туысы, оған 120-дай түр жатады. Оның 50-і БОР-дың флорасыңда, ал 11-түрі Қазақстан флорасында кездеседі. Көпжылдық жөне біржыддық шөптесін өсімдіктер, гүлдері үлкен, бояуы қанық болып келеді. Апиьш көкнәрін (мак снотворный ) май альшатын дақыл ретінде себеді, өйткені оның дәніңде 50% дейін май болады. Сонымен бірге одан медицинада қолданылатьш апиын алынады. Шығыс көкнөрісінің (мак восточный – ) гүлі үлкен, ашық-қызыл түсті болып келеді, сөндік өсімдік ретінде бақтар-да отырғызылады. Сеппе көкнөр (м. самосейка). Егістііктің біржылдық арамшөбі.