Биологиядан қазақ тілінде тест сұрақтары.40-70

13 нұсқа
 
1. Автотомия дегеніміз:
A) Бұлшықеттің жиырылуы.
B) Тітіркену.
C) Өздігінен құйрығын үзу.
D) Құйрығының қайта қалпына келуі.
E) Ауа қапшығы
2. Тері, тырнақ, шаш  жатады
A) Эпителий ұлпасына
B) Дәнекер ұлпасына
C) Сүйек ұлпасына
D) Жүйке ұлпасына
E) Бұлшықет ұлпасына
3. Ішқұрт ауруының алдын алу:
A) Алкоголь пайдаланбау.
B) Өз бетімен емделу.
C) Антибиотиктер пайдалану.
D) Тазалық сақтау.
E) Егу (прививка) жасау.
4. Генотипте бірдей доминанты немесе рецессивті гендермен көрсетілген болса,  ондай ағза аталады:
A) Гетерогаметалы
B) Гомозиготалы
C) Гомогаметалы
D) Гетероаллельді
E) Гетерозиготалы
5. Биосфера жайындағы тұтас ілімнің негізін салды:
A) В.В. Докучаев.
B) Ч.Дарвин.
C) Ж.Б.Ламарк.
D) К.Линней.
E) И.В. Вернадский.
6. Бидайдың дәнегінде қоректік заттар қорының жиналуы:
A) Тұқымжарнақта
B) Эндоспермде
C) Бүршікшеде
D) Тамыршада
E) Сабақшада
7. Қозықұйрықтың боз арамқұлақтан ерекшелігі:
A) Негізінен топ-топ болып өседі.
B) Қалпақшасының асты ақшыл-жасыл түсті.
C) Жемісті денесі жер бетіне күзде дамиды.
D) Қалпақшасының асты қызғылт түсті, түбіртегінде сақинасы болмайды.
E) Түбіртегі жіңішке, ұзын, түбіртегінде сақинасы бар.
8. Гидраның тіршілік ететін мекені-
A) лас шалшық су.
B) көлдер.
C) тұщы су.
D) теңіздер.
E) мұхиттар.
9. Тез жиырылатын бұлшық еттер:
A) Ішектің.
B) Жүректің.
C) Қуықтың.
D) Қаңқаның.
E) Қан тамырларының.
10. Бір тәуліктегі ересек адамға қажетті майдың мөлшері:
A) 400 гр.
B) 200 гр.
C) 300 гр.
D) 100 гр.
E) 500 гр.
11. Қысы-жазы адамның дене температурасы:
A) 39º
B) 35º
C) 38,5º
D) 38º
E) 36,6º
12. Алғашқыда сәбидің денесі қапталады:
A) Шеміршекпен.
B) Кіндікбауымен.  
C) Қағанақпен.
D) Шырынмен.
E) Тамырлармен.
13. Ұрықтың гаструла сатысындағы ішкі қабаты:
A) эпидермис
B) эктодерма
C) энтодерма
D) эпителий
E) мезодерма
14. Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым:
A) Ж.Б.Ламарк.
B) К.Линней.
C) Ч.Дарвин.
D) Т.Шванн.
E) К.Ф.Рулье.
15. Алакөл қорығы
A) Іле Алатауында
B) Оңтүстік Алтайда
C) Алматы облысында
D) Талас Алатауында
E) Маңғыстауда
16. Белгілі бір құрылысы және атқаратын қызметі бар дене бөлігі:
A) Ағза.
B) Мүше.
C) Ұлпа.
D) Жасуша.
E) Органоид.
17. Май алынатын бұршақ тұқымдас
A) Соя
B) Жұпар бұршақ
C) Жамбасбұршақ
D) Ақ қараған
E) Қызылағаш
18. Бір жасушалы, талшықты балдыр:
A) Хламидомонада.
B) Хлорелла.
C) Спирогира.
D) Ламинария.
E) Улотрикс.
19. Топырақтағы өсімдіктің шіріген қалдығымен қоректенеді
A) Ақ сұлама
B) Қылдырықбас
C) Эхиноконк
D) Қылқұрт
E) Шұбалшаң
20. Қазақ халқының жыл атауына енген жәндік
A) Ұлу
B) Қошқармүйіз
C) Сегізаяқ
D) Каракатица
E) Кальмар
21. Энцефалит ауруын тарататын жәндік:
A) Берішкене.
B) Тайга  кенесі.
C) Ұн кенесі.
D) Құс кенесі.
E) Алма кенесі.
22. Жасуша серіктері-
A) Нейронның қысқа өскіні.
B) Нейрон денесі.
C) Нейронды қоршап орналасқан жасушалар.
D) Нейронның ұзын өскіні.
E) Жүйке ұлпасының басты жасушалары.
23. Жүрек қабырғасы ... тұрады:
A) эпителий ұлпасынан
B) жүйкеден
C) шеміршекті ұлпадан
D) көлденең жолақты бұлшықет ұлпасынан
E) бірыңғай салалы бұлшықеттен
24. Рибосоманың  атқаратын қызметі:
A) Ақуызды синтездейді
B) АТФ жасайды
C) Қоректік заттарды тасымалдайды
D) Органикалық заттарды қорытады
E) Фотосинтезге қатысады
25. Ұрықтанған тұқымбастамадан дамиды.
A) Тұқым
B) Тозаң
C) Аналық
D) Аталық
E) Жеміс
26. Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады
A) Лямблия
B) Құртамыш
C) Кәдімгі амеба
D) Лейшмания
E) Қантышқақ амеба
27. Қан ұю үшін керекті дәрумен:
A) A
B) B1
C) C
D) К
E) D
28. Торлы қабықшада орналасқан таяқшадағы қызыл түсті зат родопсинді түзетін витамин
A) D
B) B6
C) B12
D) A
E) C
29. Ойлау процесі ... байланысты.
A) жұлынға
B) сезгіш жүйкеге
C) қимыл жүйкеге
D) жүйкенің шеткі бөлімдеріне
E) миға
30. Экожүйе
A) түрлер жиынтығы
B) түрлердің дамуы
C) аймақ
D) түрлердің өзгеруі
E) түрлердің тұрақты деңгейі
 

 

14 нұсқа
 
1. Тұқымның өнуіне қажет емес жағдай:
A) Жылу.
B) Су.
C) Жел.
D) Топырақ.
E) Ауа.
2. Бауыраяқтылар класына жататын жәндік:
A) Сегізаяқ
B) Каракатица
C) Кальмар
D) Айқұлақ
E) Үлкен тоспаұлу
3. Бунақденелілер класына жататын жәндіктер:
A) Қыршаяндар
B) Кенелер
C) Шаяндар
D) Өрмекшілер
E) Тарақандар
4. Адамның денесіндегі қозғалмайтын сүйектер:
A) Жілік және шынтақ
B) Иық және омыртка
C) Бас және жамбас
D) Қабырға және шыбық
E) Қол және аяқ
5. Асқорыту жүйесініњ қызметі-
A) Ағзаны сыртқы ортамен байланыстыру.
B) Кенеулі қоректік заттарды күрделі түрінен жай, қанныњ құрамына өте алатын күйіне айналдыру.
C) Денедегі керексіз зиянды заттарды шығару.
D) Мүшелер жұмысын гуморальды реттеу.
E) Қоректік заттар мен оттегіні жасушаларға тасымалдау.
6. Ішінде бір ғана тұқымы бар шырынды жеміс-
A) Сүйекті
B) Бұршаққап
C) Бұршаққын
D) Қауашақ (қорапша)
E) Жидек
7. Споралар арқылы көбейетін өсімдік:
A) Бегония
B) Шаңжапырақ
C) Бидай
D) Алқа
E) Інжугүл
8.           Әсемдік  үшін  өсірілетін  раушангүлділерге  жататын өсімдік
        
A) Алма
        
B) Алмұрт
        
C) Шие
        
D) Таңқурай
        
E) Долана
        
9. Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі:
A) бақалшақсыз
B) қантышқақ
C) бақалшақты
D) сәулелі
E) кәдімгі
10. Жауынқұрттың денесіндегі қылтанының атқаратын қызыметі:
A) Иіс сезу.
B) Қозғалу.
C) Зәр шығару.
D) Денені орнықты ұстау.
E) Жиырылу.
11. Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны:
A) 5 жұп
B) 10 жұп
C) 8 жұп
D) 6 жұп
E) 12 жұп
12. Адамның жүрегінің бөлігі:
A) 4
B) 1
C) 2
D) 3
E) 5
13. Тыныс алатын ауаны жылытып, залалсыздандыратын мүше:
A) ауыз
B) аңқа
C) кеңірдек
D) көмей
E) мұрын қуысы
14. Ақуыз (нәруыз) молекуласының мономерлері:
A) Липидтер.
B) Май қышқылы.
C) Аминқышқылдар.
D) Моносахаридтер.
E) Нуклеотидтер.
15. Әр тозаңда болатын ауа қапшығы
A) 1
B) 5
C) 2
D) 3
E) 4
16. Құрбақаның қаңқасы:
A) хитинді
B) сүйексіз
C) сүйекті
D) шеміршекті
E) сүйекті-шеміршекті
17. Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар:
A) 14.
B) 116.
C) 22.
D) 23.
E) 46.
18. Ағзада жетіспегенде тері ауруы дерматит пайда болады
A) - А
B) - С
C) - К
D) - Н
E) - D
19. Бүйректің сыртқы қабаты:
A) қыртыс қабат
B) терілі қабат
C) боз қабат
D) ақшыл қабат
E) нағыз қабат  
20. Аталық белгі
A) – а
B) – ♂
C) – ♀
D) – А                                                                                                                          
E) – Аа
21. Құлақ қалқаны -
A) тепе-теңдікті сақтайды.
B) сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады.
C) дыбысты қабылдайды.
D) ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды.
E) дабыл жарғағын серпімді жарғақпен байланыстырады.
22. Жоғары дәрежелі нерв қызметінің негізін қалаушы ғалым:
A) П.К.Анохин
B) Л.Пастер
C) И.П.Павлов
D) И.И.Мечников
E) И.М.Сеченов
23. Ұрықтанбаған жұмыртқа жасушадан жаңа аналық ағзаның дамуы
A) Бүршіктену
B) Партеногенез
C) Өсімді
D) Түйнек
E) Бөліну
24. Дриопитектердің адамнан айырмашылығы
A) төрт аяқпен жүрген, ми сауыты кішкене, еңбек құралы болмаған
B) отты пайдаланып, қоғамдасып тіршілік еткен
C) тік табанын тіреп жүрген
D) ми сауыты бет сүйегінен үлкен болған
E) еңбек құралдары тас ағаштан жасалған
25. Минералды заттар мен суды сору және тірек қызметін атқаратын тамырдың -
A) Бөліну аймағы.
B) Сору аймағы.
C) Оймақшасы.
D) Өсу аймағы.
E) Өткізу аймағы.
26. Қалпақшалы саңырауқұлақтың жер бетіндегі жемісті денесін үзіп алған соң топырақта қалатыны
A) Жер үсті денесінің бір бөлшегі.
B) Ешнәрсе қалмайды.
C) Спорасы.
D) Тамыршасы.
E) Жіпшумағы.
27. Ішекқуыстылардың ертедегі шоғырлы бір жасушалардан шыққандығын көрсететін дәлелдемелер-
A) бүршіктеніп көбеюі.
B) регенерация.
C) аналық жыныс жасушаларының түзілуі.
D) бір ғана ұрықтанған жасушадан дамуы.
E) аталық жыныс жасушаларының түзілуі.
28. Дигибридті будандастырудағы F  ұрпақта фенотипі төрт түрлі генотипті көрініс береді:
A) 1:2:1
B) 1:1
C) 3:2:1
D) 9:3:3:1
E) 3:1
29. Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып тіршілік етуі:
A) Селбесу.
B) Паразиттік.
C) Арамтамақтық.
D) Бәсекелестік.
E) Жыртқыштық.
30. Жер бетінде органикалық зат түзеді:
A) продуценттер
B) консументтер
C) редуценттер
D) элементтер
E) иондар
 

 

15 нұсқа
 
1. Қосжарнақты өсiмдiктер –
A) Сұлы.
B) Асбұршақ.
C) Бидай.
D) Арпа.
E) Күрiш.
2. Денесі бір ғана жасушадан тұратын балдыр:
A) Қызыл балдыр
B) Спирогира
C) Хламидомонада
D) Ламинария
E) Қоңыр балдыр
3. Оба вибрионының топырақта сақталу мерзімі (күні)
A) 20
B) 25
C) 15
D) 12
E) 10
4. Балықтардың мекен ету ортасы:
A) Құрлық.
B) Жер астында.
C) Орман.
D) Ауа.  
E) Су.
5. Ішқұрттардан пайда болатын аурулардыњ алдын алу –
A) Темекі шекпеу.
B) үйдегі бунақденелілерді жою.
C) Есірткі заттарды қолданбау.
D) үй құстарын ұстамау.
E) Барлық гигиеналық шараларды сақтау.
6. Сүйекті-шырынды жемісі бар өсімдік-
A) Картоп
B) Бидай
C) Жаңғақ
D) Алхор
E) Күнбағыс
7. Тірі жасушалардан тұратын саңылаулар – жасымықшалар ағаш сабағының ... орналасқан
A) Тоз қабатта
B) Өзекте
C) Камбийде
D) Сүректе
E) Тін қабатта
8. Ұрықтанудан кейін түйіннен ... пайда болады
A) Гүл
B) Тұқым
C) Жапырық
D) Тамыр
E) Жеміс
9. Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы:
A) ауадағы оттегімен
B) атмосферадағы азотпен
C) ауадағы CO2-газымен
D) еріген оттегімен
E) еріген CO2-мен
10. Гидрадағы бүршіктенуі:
A) қоректенуі
B) жыныссыз көбеюі
C) дамуы
D) жыныстық көбеюі
E) регенерациясы
11. Шеткі жүйке жүйесінің бөлімі:
A) ми бағаны
B) мишық
C) жүйкелер, жүйке түйінділері
D) үлкен ми сыңары
E) жұлын
12. Шеміршекті жарты сақинадан құралған тыныс алу мүшесі:
A) көмей
B) кеңірдек
C) аңқа
D) кеңсірік
E) танау
13. Қазақстан аркар- меринос қойын шығаруға қатысқан ғалым:
A) Т.Шарманов.
B) М.Айтхожин.
C) Ә.Есенжолов.
D) Қ.Сәтпаева.
E) Б.Мусин.
14. Жердің қатты қабығы-
A) Гидросфера.
B) Литосфера.
C) Атмосфера.
D) Ноосфера.
E) Биосфера.
15. Бұршақ тұқымдасына жатпайды
A) Соя
B) Ақ қараған
C) Қарақат
D) Үрмебұршақ
E) Жамбасбұршақ
16. Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі -
A) Балық шабақтарының қорегі болады.
B) Балық шабақтарымен қоректенеді.
C) Өсімдіктерді ыдыратады.
D) Балықтың денесіне жабысып тіршілік етеді.
E) Суды тазартады.
17. Ұйқы безі бөлетін гормондардың қызметі:
A) Көмірсу алмасуын реттейді
B) Ағзаның өсуін реттейді
C) Май алмасуды реттейді
D) Барлық бездердің жұмысын реттейді
E) Тотығу-тотықсыздану реакциясын жылдамдатады
18. Балық бауырында, етінде, жұмыртқада болатын ағзада калий мен фосфор тұздарының алмасуын реттейтін дәрумен
A) - С
B) - А
C) - К
D) - B1
E) - D
19. Тері қан тамырларының рефлексті түрде тарылу себебі:
A) Қанда қанттың мөлшері артқанда.
B) Өкпеде газ алмасу артқанда.
C) Физикалық салмақ артқанда.
D) Қоршаған ортаның t0 жоғарылағанда.
E) Қоршаған ортаның t0 төмендегенде.
20. Мектепке дайындық кезеңі:
A) 3-8 жас
B) 7-8 жас
C) 8-9 жас
D) 1-2 жас                                                                                                                          
E) 3-6 жас
21. Ортаңғы құлақтың бөлімдері
A) иірім түтік.
B) дыбыс сүйекшелер.
C) сүйек лабиринті.
D) доға қуысы.
E) жарғақша лабиринті.
22. Адам өмірінің ұйқымен өтуі:
A) Жартысы
B) Алтан бірі
C) Үштен бірі
D) Төртен бірі
E) Бестен бірі
23. Жасушадағы  бейорганикалық қосылыстар:
A) Глюкоза, кальций фосфаты.
B) Көмірсулар, су.
C) Майлар, ақуыздар (нәруыздар).
D) Су, тұздар.
E) Май қышқылы.
24. Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы -
A) Табиғи сұрыпталу.
B) Тіршілік үшін күрес.
C) Көбею қарқындылығы.
D) Қолдан сұрыптау.
E) Түраралық күрес.
25. Жалпақ құрттар типінің қатарынан дара жынысты түрін белгіленіз:
A) Қаншыл сорғыш (айырдене)
B) Ақ сұлама
C) Мысық сорғыш
D) Таспа құрттар
E) Бауырсорғыш
26. Үлкен тоспа ұлуының жүйке жүйесі:
A) Екі жұп.
B) Жұтқыншақ үсті.
C) Бес жұп.
D) Жұтқыншақ асты.
E) Үш жұп.
27. Қимыл нейрондары арқылы импульстер ... өтеді.
A) бұлшық еттен миға
B) бұлшық еттен жұлынға
C) жұлыннан бұлшық еттерге
D) сіңірлерден миға
E) бұлшық ет рецепторларынан миға
28. Сұйық ұлпаға жататын:
A) сілекей
B) талшық
C) май
D) лимфа
E) шеміршек
29. Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты
A) постэмбрион
B) бластула
C) гаструла
D) нейрула
E) эмбрион
30. Мекендейтін иесінің қоректік заттарын пайдаланып, тіршілік ету:
A) Арамтамақтық.
B) Бәсекелестік.
C) Селбесу.
D) Паразиттік.
E) Жыртқыштық.
 

 

16 нұсқа
 
1. Эритроциттерді бұзады, сөйтіп оттегін нашар тасымалдайтын зат-
A) Никотин
B) Бұрау
C) Ширатпа
D) Ревматизм
E) Алкоголь
2. Тыныс алу мүшелерінің ауруын белгілеңіз:
A) Туберкулез
B) Кретинизм
C) Ревматизм
D) Артроз
E) Цитиноз
3. Шылым шегу, алкогольдің нәтижесі:
A) Тырысқақ.
B) Семіру.
C) Дизентерия (қантышқақ).
D) Ішқұрт ауруы.
E) Қарын жарасы.
4. Зат алмасудың тұтас құбылысына жатады:
A) Ассимиляция мен диссимиляция.
B) Энергияның бөлінуі.
C) Жасушалар мен ұлпалар.
D) Заттардың бөлінуі  
E) Заттардың жиналуы
5. И.П. Павлов ... тәжірибе жасау арқылы шартты рефлекстерді зерттеді
A) Бақаға
B) Шыбынға
C) Итке
D) Маймылға
E) Қоянға
6.   Күзде  себілетін  өсімік
 
A) Арпа
 
B) Күзде себілетін  өсімдік
 
C) Қарабидай
 
D) Жүгері
 
E) Күріш
 
7. Тас көмірдің бетінде ізі қалған өсімдік
A) Шаңжапырақ
B) Қайың
C) Қарағай
D) Қына
E) Мүк
8. Саңырауқұлақтардың басқа өсімдіктерден айырмашылығы
A) Тек жынысты жолмен ғана көбеюге қабілетті.
B) Жасушаларында хлорофилдері болмайды.
C) Органикалық емес заттардан органикалық зат түзеді.
D) Тұқым мен жеміс түзуге қабілетті.
E) Дамылсыз өсуін тоқтатпайды.
9. Шұбалшаңға тән емес белгілер:
A) Регенерация қасиетінің болуы.
B) Буылтық денелі болуы.
C) Паразиттік тіршілік етуі.
D) Жауыннан кейін жер бетіне шығуы.
E) Сирекқылтандылығы.
10. Кәдімгі тоспа ұлуының тіршілік ортасы-
A) теңіздер.
B) топырақ.
C) тұщы су түбі.
D) тоғандар мен өзендер.
E) мұхиттар.
11. Өрмекші тәрізділерге жататындар:
A) дафния
B) айқұлақ
C) аскарида
D) кенелер
E) ақ планария
12. Ескек аяқтылар отрядына жататындар:
A) дельфиндер
B) кәдімгі кірпі
C) ақ аюлар
D) киттер
E) морждар, тюленьдер
13. Бүйректен әр 5 минут сайын ересек адамда сүзілетін қанның мөлшері.
A) 1л.
B) 8л.
C) 10л.
D) 2л.
E) 5л.
14. Гуанинге комплементарлы нуклеотид:
A) Урацил.
B) Аденин.
C) Тимин.
D) Гуанин.
E) Цитозин.
15. Қазақстанның “Қызыл кітабының” бірінші бөлімініѕ шықќан жылы
A) 1996
B) 1989
C) 1981
D) 1978
E) 1987
16. Жапырақ тақтасын сабақпен жалғастырады:
A) Тостағанша.
B) Күлте.
C) Сағақ.
D) Қабық.
E) Жүйкелер.
17. Тұқымбастаманың орналасқан орны-
A) Аналықтың мойнында
B) Жатын қуысында
C) Жұмыртқа клеткасында.
D) Аналықтың аузында
E) Тозаң түтігінде.
18. Бұршақ тұқымдастарының тостағаншасы
A) 4
B) Бірікпеген 6
C) 5 біріккен
D) 6
E) көп
19. Cпорамен көбейетіндер тобына жатады
A) Қантышқақ амебасы
B) Кәдімгі амеба
C) Құртамыш
D) Лямблия
E) Безгек паразиті
20. Нейронның қысқа өсіндісі
A) дендрит
B)  жұлын
C)  ми
D) рецептор
E) аксон
21. Жыныс бездерінің ішкі секрециялық бөлу қызметі:
A) жұмыртқа жасуша
B) гормон
C) токсин
D) фермент
E) сперматозоид
22. Таяқшалар сезімталдығы байланысты
A) адреналинге
B) родопсинге
C) подопсинге
D) инсулинге
E) пепсинге
23. Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі:
A) Паразиттік.
B) Бәсекелестік.
C) Селбесу.
D) Арамтамақтық.
E) Жыртқыштық.
24. Биосфераны өзгертетін қуатты фактор -
A) Жануарлар.
B) Өсімдіктер.
C) Микроорганизмдер.
D) Адам.
E) Табиғат.
25. Гидраның жынысты көбеюі:
A) Қорек көп болғанда.
B) Жазда.
C) Температура жоғарлағанда.
D) Көктемде.
E) Күзде.
26. Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты:
A) Тітіркенуге.
B) Көбеюге.
C) Ыдырауға.
D) Зат алмасуға.
E) Қозуға.
27. Буынның бүгілу әрекетінің жүзеге асуы:
A) бүгілдіргіш еттің жиырылуы жұмыс істеу дәрежесінің кемуі
B) бүгілдіргіш еттің кемуі, жазылдырғыш еттің жиырылуы
C) бүгілдіргіш еттің жиырылуы
D) жазылдырғыш еттің кемуі
E) жазылдырғыш еттің жиырылуы
28. Гомологиялық хромосомалардың бір-біріне жақындауы:
A) Митоз
B) Транскрипция
C) Кроссинговер
D) Коньюгация
E) Трансляция
29. Жануарлар селекциясында депрессияға ұшырататын әдістер:
A) Тұқымаралық сұрыптау.
B) Жаппай сұрыптау.
C) Жеке сұрыптау.
D) Жақын, туыстар арасындағы сұрыптау.
E) Әріден будандастыру.
30. Синантроптың қаңқа қалдығы табылған жер -
A) Азия.
B) Пекин.
C) Германия.
D) Европа.
E) Австралия.
 

 

17 нұсқа
 
1. Жас өркеннің сыртқы қабаты:
A) Өң.
B) Өзек.
C) Сүрек.
D) Тоз.
E) Тін.
2. Ішекқуыстылар типінің өкілі:
A) Сиыр цепені
B) Үшкірқұрт
C) Трематодтар
D) Тұщы су гидрасы
E) Ақ сұлама
3. Үш түбірлі тістер:
A) Иттіс.
B) Астыңғы азу.
C) Ауру тістер.
D) Күректіс.
E) Үстіңгі азу.
4. Ағзадағы зәр жиналады:
A) Жүректе.
B) Қуықта.
C) Ішекте.  
D) Бүйректе.
E) Қарында
5. Информасоманы ашып, оның биологиялық маңызын түсіндіруге қатысқан:
A) Б. Мусин
B) Т.Шарманов
C) Ә. Есенжолов
D) Қ.Сәтпаева
E) М. Айтхожин
6. Cуды көп қажет етпейтін өсімдік
A) Қарағай
B) Жантақ
C) Терек
D) Шырша
E) Емен
7. Ағза мүшелерінің қызметін зерттейтін ғылым:
A) Өсімдіктану.
B) Жануартану.
C) Психология.
D) Гигиена.
E) Физиология.
8. Менингит ... қабынуы.
A) ас қорыту жүйесінің
B) жүректің
C) ми қабығының
D) бауырдың
E) өкпенің
9. Шайнау және бет – қимыл бұлшық еттеріне жатады:
A) Бас бұлшық еттері
B) Тулға бұлшық еттері
C) Кұрсақ бұлшық еттері
D) Жүрек бұлшық еттері
E) Арқа бұлшық еттері
10. Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз:
A) Никотин.
B) Дентин.
C) Глицерин.
D) Миозин.
E) Козеин.
11. Көзге  зиян  келтірмейді –
A) А  дәрумені  жетіспегенде
B) Алкоголь
C) Жарқыраған  жарық
D) Кітапқа  тым  үңілу
E) Қатты жарыққа қарағанда көзілдірік  кию
12. Жануарлардағы шартсыз тітіркендіргіш бұл:
A) тамақ
B) музыка
C) жарық
D) қоңырау сылдыры
E) иесінің дауысы
13. Түрдің критерилеріне жатпайтын
A) Морфологиялық.
B) Генетикалық.
C) Экологиялық- географиялық.
D) Цитогенетикалық.
E) Физиологиялық- биохимиялық.
14. Күннің ультра күлгін сәулелерінен қорғайды:
A) тропосфера
B) атмосфера
C) литосфера
D) биосфера
E) озон
15. Құрғақшылыққа төзімді өсімдік-
A) Қызанақ.
B) Қияр.
C) Шеңгел.
D) Қызылша.
E) Сәбіз.
16. Қызыл кітапқа енгізілген лалагүл тұқымдасына жататын өсімдік:
A) Інжугүл
B) Қояншөп
C) Кірпі шөп
D) Сары лапыз
E) Сарымсақ
17.     Бактерияның  споралары  топырақта  сақталады
  
A) 35-40жыл
  
B) 10-15жыл
C) 1 жыл
  
D) 20-30жыл
  
E) 10 жыл
  
18. Көпқылтанды құрттарға тән емес белгі:
A) Кутикуламен қапталуы.
B) Топырақ құнарлылығын арттыру.
C) Денесі: бас-тұлға-аналь тесігінен тұру.
D) Регенерацияның болуы.
E) Дене қуысының болуы.
19. Кеңістікті бағдарлау кезінде ультра дыбыстар шығаратын сүтқоректілер:
A) кемірушілер
B) қолқанаттылар
C) насекомқоректілер
D) жыртқыштар
E) мүйізді аяқтылар
20. Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар:
A) Салатамыр.
B) Қолқа .
C) Көктамыр.
D) Қылтамыр.
E) Лимфа.
21. Нәресте үйге келгендегі алғашқы тойы
A) бесік тойы
B) ат қою                                                                                                                          
C) тұсау кесу
D) шілдехана
E) қырқынан шығару
22. Митоздық  бөліну кезінде аналық хромосома  16 болған жағдайдағы саны:
A) 24
B) 48
C) 32
D) 16
E) 8
23. Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз:
A) Делеция
B) Полиплоидия
C) Дупликация
D) Инверсия
E) Транслокация
24. Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы:
A) Шектеуші.
B) Антропогендік.
C) Биотикалық.
D) Экологиялық.
E) Абиотикалық (Бейбиотикалық).
25. Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық:
A) Үстірт
B) Ақсу-Жабағылы
C) Барсакелмес
D) Наурызым
E) Қорғалжын
26. Жүгерінің гүлдері:
A) Дара жынысты
B) Бір үйлі
C) Жыныссыз
D) Қос жынысты
E) Екі үйлі
27.  Амебаның қорегін қармауы
A) Аузымен
B) Ядросымен
C) Жалған аяқтарымен
D) Дене сыртымен
E) Мұртшаларымен
28. Айқұлақ ұрықтанғаннан кейін жұмыртқада … дамиды
A) Планула
B) Қуыршақ
C) Дернәсіл
D) Имаго
E) Итшабақ
29. Суда бунақтанған құрсағын лезде бүгіп, құйрық жүзбеқанатын қатты серпу арқылы жүзетін жәндік:
A) Өзен шаяны
B) Тарақан
C) Қыршаян
D) Медуза
E) Балық
30. Оксигемоглобин түзіледі:
A) Өкпе көпіршіктердегі отттегі көктамырға қосылып
B) Қылтамыр қабырғасындағы гемоглобин салатамырға қосылып
C) Өкпе көпіршіктердегі отттегі салатамырға қосылып
D) Қылтамыр қабырғасындағы гемоглобин көктамырға қосылып
E) Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың  қабырғасындағы гемоглобинге қосылып  
 

 

18 нұсқа
 
1. Күн жылынғанда егілетін тұқым:
A) Сәбіз.
B) Бидай.
C) Сұлы.
D) Қауын.
E) Арпа.
2. Көз қарашығының орталығы – жұлынның ... орналасқан
A) Арқа бөлігінде
B) Бел бөлігінде
C) Сегізкөз бөлігінде
D) Мойын бөлігінде
E) Құйымшақ бөлігінде
3. Эритроциттер түзіледі:
A) Фибринде
B) Сүйектің қызыл кемігінде
C) Көкбауырда
D) Бауырда
E) Гемоглобинде
4. Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол:
A) Үсік.
B) Сүйел.  
C) Күйік.
D) Суық.
E) Мең.
5. Жер шарындағы құрлықтың беткі қыртысы қатты қабығы ол:
A) Стратосфера.
B) Литосфера.
C) Атмосфера.
D) Тропосфера.
E) Гидросфера.
6. Жеміс қабы мен тұқымы бір-бірімен бітісіп кеткен бір тұқымды құрғақ жеміс.
A) Шомыр
B) Күнбағыс
C) Көкнәр
D) Үрмебұршақ
E) Бидай  
7. Топырақты құрғақ тыңайтқанда қосылатын-
A) Калий ерітіндісі.
B) Азот ерітіндісі.
C) Ылғалды шымтезек.
D) Қи ерітіндісі.
E) Күл.
8. Жуашығымен(пиязшығымен) көбейетін өсімдік
A) Көктерек
B) Шегіргүл
C) Картоп
D) Қызғалдақ
E) Мойыл
9. Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік:
A) Інжугүл.
B) Қызғалдақ (жауқазын).
C) Сүмбілшаш.
D) Қасқыржем.
E) Пияз.
10. Қыналарға  ең  қажетті  жағдай:
A) Оттегіне  бай  таза  ауа.
B) Көмір  қышқылға  бай  ауа.
C) Құнарсыз  топырақ.
D) Ылғалды  топырақ.
E) Қара  топырақ.
11. Адамның және жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі-
A) Бауырсорғышы
B) Суыртқы
C) Мысық сорғышы
D) Үшкірқұрт
E) Таспа құрт
12. Сүтқоректілердің паразиті:
A) Шегіртке.
B) Балара.
C) Бүрге.
D) Құмырсқа.
E) Қаракүйе.
13. Адамның омыртқа саны:
A) 28-32
B) 29-31
C) 33-34
D) 40-42
E) 34-36
14. Эмоция:
A) Коньки тебу
B) Ұйықтау
C) Кітап оқу
D) Ән айту
E) Қуану
15. Жасыл мүктің топырақтан минералды заттарды сіңіретін мүшесі:
A) Ризоидтары.
B) Тамыры.
C) Жапырағы.
D) Қауашағы.
E) Сабағы.
16. Маса арқылы жұғатын ауру  
A) Лейшманиоз
B) Безгек
C) Қантышқақ
D) Лямблиоз
E) Ұйқы ауруы
17. Сілекей ферменттерінің әсерінен ыдырайтын:
A) Ақуыздар (нәруыздар)
B) Минералды заттар
C) Көмірсулар
D) Майлар
E) Тұздар
18. Нәсілдік, тұқымқуалаушының белгілерді сақтап, ұрпақша беруші
A) хромосомалар
B) ядро шырыны
C) цитоплазма
D) ядро
E) митохондрий
19. Ас қорыту жүйесінде суды көбірек сіңіретін мүше:
A) Аш ішек.
B) Соқыр ішек.
C) Ұлтабар.
D) Тоқ ішек.
E) Қарын.
20. Тәулігіне адамға қажетті көмірсу
A) 200г-300г
B) 400г-500г
C) 100г-200г
D) 1000г
E) 600г-700г
21. Бөбек кезеңі
A) 10 жастан кейін
B) 1 жастан кейін
C) 10 жасқа дейін
D) 1 жасқа дейін                                                                                                                          
E) 3-5 жас
22. Көз алмасы қабаттары
A)  2
B)  5
C)  1
D)  4
E)  3
23. Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет  болатындар.
A) Өсу.
B) Қозғалу.
C) Қозу.
D) Бөліну.
E) Энергия.
24. Тіршілік етуге барынша қолайлы фактор:
A) Максимум.
B) Оптималды.
C) Биотикалық.
D) Бейбиотикалық (абиотикалық).
E) Минимум.
25. Шоғырланып, қозғалмай тіршілік ететін көпаяқты жәндік:
A) Қызыл маржан.
B) Амеба.
C) Эвглена.
D) Гидра.
E) Кебісше.
26. Ұлудың ас қорыту жүйесінде шұбалшаңмен салыстырғанда пайда болған жаңа мүше:
A) Бауыр.
B) Тіссіз жұмсақ тіл.
C) Көмей.
D) Ауыз қуысы.
E) Ішек.
27. Қан ұю үшін керекті дәрумен:
A) D
B) B1
C) К
D) A
E) C
28. Постэмбриондық даму кезеңдері:
A) туғанға дейінгі 1 айлық ұрық
B) бластула сатысындағы ұрық
C) туғанға дейінгі 8 айлық ұрық
D) туған сәттен басталады
E) туғанға дейінгі 6 айлық ұрық
29. Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру:
A) Ментор әдісі.
B) Полиплоидиялық әдіс.
C) Линияаралық гибридтер.
D) Әріден гибридтеу.
E) Мутагенездік әдіс.
30. Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы
A) түр өзгеруге бейім
B) түрлер үнемі жаңарып отырады
C) табиғи сұрыпталу жүреді
D) ағзалар күрделеніп дамуы болмайды
E) түр өзгермейді
 

 

19 нұсқа
 
1. Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар:
A) Жануарлар.
B) Өсімдіктер.
C) Бактериялар.
D) Амеба.
E) Кірпікшелі кебісше.
2. Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді
A) Түйін
B) Қысқа өсінді
C) Аксон
D) Дене
E) Дендрит
3. Астан уланған адамныњ ауру белгілері -
A) Жүрегі айниды, құсады, іші ауырып, өтеді, әлсізденеді.
B) Тісі сарғайып, кіреукесі бұзылады.
C) Қарынныњ сілекейі тітіркеніп, қабынады.
D) Басы айналып, көзі қарауытады, есінен танады.
E) Бүкіл денесі қалшылдап, тынысы тарылады.
4. Жасыл мен қызыл түсті ажырата алмауы аталады:
A) Гемофилия
B) Полимерия
C) Дальтонизм
D) Кроссинговер
E) Эпистаз
5. Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады:
A) Хемосинтездеуші.
B) Нитрлеуші.
C) Динитрлеуші.
D) Паразитті.
E) Сапрофитті.
6. Шірнеліктер жататын ұлпа:
A) Тірек
B) Негізгі
C) Бөліп шығарушы
D) Жабын
E) Өткізгіш
7. Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы:
A) Тамыр түкшесі
B) Тамыр оймақшасы
C) Негізгі тамыр
D) Жанама тамыр
E) Қосалқы тамыр
8. Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері:
A) Жатын (түйін)
B) Мойны
C) Жіпше
D) Аузы
E) Тозаңқап
9. Барлық гүлді өсімдіктер екі үлкен класқа біріктіріледі:
A) ашықтұқымдылар және жабықтұқымдылар
B) астық тұқымдастар және алқатұқымдастар
C) даражарнақтылар және қосжарнақтылар
D) орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер) және күрделігүлділер
E) су және жер беті өсімдіктері
10. Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі:
A) ұзын мұрт
B) көздері
C) құрсақ аяқтары
D) қысқыштары
E) қысқа мұртша
11. Желбезек:
A) зәр шығару мүшесі
B) қан айналым мүшесі
C) тыныс алу мүшесі
D) жүйке жүйесі
E) ас қорыту мүшесі
12. Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз:
A) Мойын, сегізкөз, бел, арқа, құйымшақ
B) Мойын, арқа, сегізкөз, бел, құйымшақ
C) Мойын, бел,  сегізкөз, арқа, құйымшақ
D) Мойын, бел, арқа, сегізкөз, құйымшақ
E) Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ
13. Шылым түтінінің ішінде болады:
A) Улы газ, шаң, шемен.
B)  Улы газ, оттегі, шемен.
C) Улы газ, шаң, өттегі.
D) Улы газ, шаң, тозаң.
E) Улы газ, шаң, қүйе.
14. Ұйқы рефлексін зерттеген ғалым:
A) И.П.Павлов
B) И.И.Мечников
C) П.К.Анохин
D) Н.И.Пирогов
E) И.М.Сеченов
15. Көкек  мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі:
A) қалпақшасы
B) қауашағы
C) қақпағы
D) төмпешік қалтасы
E) сабағы
16. Қына денесін құрайтын жасушалар тобы:
A) тек балдыр жасушалары.
B) зеңсаңырауқұлақ жасушалары.
C) денесінің үзінділері.
D) саңырауқұлақ және балдыр жасушалары.
E) денесінің сыртқы қабат жасушалары.
17. Шұбалшаңдардың қозғалуы:
A) Ұзын бұлшықеттердің жиырылуынан.
B) Көлденең жолақты бұлшықеттердің жиырылуынан.
C) Сақиналы, бірыңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуынан.
D) Біріңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуынан.
E) Кутикуланың жиырылуынан.
18. Адам жасушаның энергия көзі
A) вакуоль
B) ядро
C) цитоплазма
D) ядрошық
E) митохондрий
19. Үлкен қанайналым шеңбері басталатын жүрек бөлігі:
A) Қолқа.
B) Сол жақ құлақша.
C) Оң жақ қарынша.
D) Сол жақ қарынша.
E) Оң жақ құлақша.
20. Бауыр және бұлшық ет мүшелерде глюкозадан түрленеді
A) дезоксирибоза
B) крахмал
C) рибоза
D) фруктоза
E) гликоген
21. Ұрықтану дегеніміз
A) аталық пен аналық жыныс жасушаларының қосылуы
B) гаметаның жетілуі
C) ұрықтың дамуы                                                                                                                          
D) гаметаның пайда болуы
E) нәрестенің дамуы
22. Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы
A) ревматизм
B) дальтонизм
C) цирроз
D) кретинизм                                                                                                                          
E) мешел
23. РНҚ молекуласының тізбегі:
A) 2
B) 4
C) 3
D) 5
E) 1
24. Продуценттер дегеніміз:
A) өсімдіктер
B) вирустар
C) адам
D) жануарлар
E) саңырауқұлақтар
25. Аш ішекте және өт жолында тіршілік ететін паразит қарапайым жәндік:
A) қантышқақ амебасы
B) лямблия
C) трипоносома
D) безгек паразиті
E) құртамыш
26. Кеме үшін қауіпті, бірақ әк өндірілетін аралдар:
A) Тосқауыл риф.
B) Шеңберлі риф.
C) Жағалық риф.
D) Рифтер түзген маржан қаңқалары.
E) Рифтердің барлық түрі.
27. Тоспа ұлуының қан айналым жүйесі:
A) ашық
B) болмайды
C) үлкен қан айналу жүйесі
D) кіші қан айналу жүйесі
E) тұйық
28. Қанда адреналиннің көбеюі жылудың түзілуін:
A) Жылу берілуін теңестіреді.
B) Тоқтатады.
C) Баяулатады.
D) Күшейтеді.
E) Қалпына келтіреді.
29. Ұрық жапырақшылары пайда болатын саты
A) бластомер
B) зигота
C) нейрула
D) гаструла
E) бластула
30. Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан
A) Ч. Дарвин
B) А.Н. Радищев
C) К.Ф. Рулье
D) Шванн
E) А.И. Герцен
 

 

20 нұсқа
 
1. Қарапайымдар типіне жататын жәндіктер:
A) Көбелектер
B) Кірпікшелі кебісше
C) Кірпікшелі құрттар
D) Шаршылы өрмекші
E) Кенелер
2. Тыныс алу мүшелерін белгілеңіз:
A) Мұрын куысы, қеңсірік, ауыз қуысы, ауатамыр, қомей, өкпе.
B) Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, ауыз қуысы, ауатамыр, өкпе.
C) Мұрын қуысы, ауыз қуысы, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.  
D) Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.
E) Мұрын куысы, қеңсірік, ауыз қуысы , кеңірдек, ауатамыр, өкпе.
3. Бір түбірлі тістер:
A) Кіші азу тіс.
B) Азу тістер.
C) Иттіс, күректіс.
D) Ақыл тістер.
E) Үлкен азу тіс.
4. Аяз  әсерінен теріде болады:
A) Үсік.
B) Мең.
C) Сүйел.  
D) Суық.
E) Күйік.
5. Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады:
A) Табиғат.
B) Эволюция.
C) Экология.
D) Биосфера.
E) Айналым.
6. Топыраққа күзде себілетін тыңайтқыш
A) Суперфосфат
B) Азотты
C) Селитра
D) Калийлы
E) Мочевина
7.           Раушангүл  тұқымдасына жататын жабайы  өсімдік
        
A) Тұшала
B) Құлпынай
        
C) Түзу  қазтабан
        
D) Раушангүл
        
E) Таңқурай
        
8. Жоғары сатыдағы өсімдіктердің ең көнесі
A) Мүк
B) Спирогира
C) Қарағай
D) Қына
E) Шаңжапырақ
9. Жеуге жарамды саңырауқұлақтар
A) пеницилл, ашытқы.
B) жалған түбіртек, боз арамқұлақ.
C) арышқұлақ, көктерек саңырауқұлағы, қозықұйрық.
D) ақ зең, қи саңырауқұлағы.
E) қаракүйе, қастауыш.
10. Толық түрленіп дамитын бунақденелілердің отряды:
A) Тарақандар
B) Бүргелер
C) Биттер
D) Инеліктер
E) Дәуіттер
11. Қаңқаның дұрыс дамуына қажетті дәрумені:
A) А дәрумені
B) Е дәрумені
C) С дәрумені
D) В дәрумені
E) Д дәрумені
12. Жүректің бұлшықетті қабаты:
A) Құлақша.
B) Эндокард.
C) Миокард.
D) Эпикард.
E) Қарынша.
13. Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет
A) дене қызуын өлшеу
B) құсу
C) ауызды, асқазанды жуу
D) ұйықтау
E) 03 – ке хабарласу
14. Ең алғаш жасушаны ашқан:
A) Ч.Дарвин.
B) Т.Шванн.
C) М.Шлейден.
D) Р.Гук.
E) Р.Вирхов.
15. Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік :
A) Долана.
B) Терек.
C) Шоңайна.
D) Тұңғиық.
E) Бөрібұршақ.
16. Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады
A) Топинамбур
B) Бидай
C) Үйеңкі
D) Ақжелкен
E) Тобылғы
17. Тұқым өнбестен бұрын ... белгілі мөлшерін бойына сіңіріп, бөртеді
A) Тұздың
B) Крахмалдың
C) Майдың
D) Судың
E) Ақуыздың
18. Латимерия келесі балықтар өкіліне жатады:
A) Бекіретәрізділерге.
B) Саусаққанатты балықтарға.
C) Албырттәрізділерге.
D) Тұқытәрізділерге.
E) Шеміршекті балыққа.
19. Жүйке жасушаларында қажетсіз улы жасушыларды сіңіреді
A) лизосома
B) митохондрий
C) центросома
D) рибосома
E) қабықша
20. Ақуызға  (нәруызға) жатпайтын зат:
A) гормон
B) фермент
C) глюкоза
D) өт
E) токсин
21. Ірі жасуша:
A) тромбоцит
B) лейкоцит
C) нейрон                                                                                                                        
D) эритроцит
E) жұмыртқа клеткасы
22. Ұстаның жұмысын  көрінбесе  де  анықтау
A) Иіс  сезу
B) Есту мүшесі
C) Дәм сезу
D) Көру  мүшесі
E) Сипап  сезу
23. Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс:
A) биохимиялық
B) гибридологиялық
C) генеалогиялық
D) егіздік
E) цитогенетикалық
24. Агрономиялық әдіске жатпайды
A)  мол түсімді іріктеме таңдау
B)  себу тереңдігін білу
C)  себу мерзімін білу
D)  органикалық тыңайтқыш себу
E)  канал салу
25. Ішекқуыстылардың дернәсілі:
A) Планула.
B) Сперматозоид.
C) Атпа жасушасы.
D) Жұмыртқа жасушасы.
E) Жүйке жасушасы.
26. Адамға бөсір ауруын тудыратын жұмыр құрт:
A) сиыр цепені
B) ішексорғы
C) мысық сорғыш
D) таспа құрт
E) үшкірқұрт
27. Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы:
A) Жабын.
B) Көпқылтанды жабын.
C) Сирекқылтанды жабын.
D) Шапанша.
E) Бақалшақ.
28. Дәрумендердің (витаминдердің) нашар сіңуінен болатын өзгеріс-
A) Ақыл-есінің және денесінің қалыпты дамуын тежейді.
B) Қозғаушы нейрондардың қызметі бұзылады.
C) Жүйке ауруларына душар етеді.
D) Бұлшық еттердің жиырылғыштық қасиеті бұзылады.
E) Сал болады.
29. Екінші спермия ұрықтану нәтижесінде зиготадағы өзгерістер:
A) хромосома саны өзгермейтіндігі
B) тетраплоидты жиынтығы бар хромосоманың дамуы
C) диплоидты жиынтығы бар хромосоманың қалыптасуы
D) гаплоидты жиынтығы бар хромосоманың қалыптасуы.
E) триплоидты жиынтығы бар жасуша қалыптасуы
30. Адамдағы атавизм белгілері-
A) Қалың түктілігі.
B) Соқыр ішек өскіні.
C) Құлақ қалқаны.
D) Адам қаңқасындағы құйымшақ.
E) Үшінші қабақ.